Hoe een Money Moment organiseren?

Waarom?

• Geld speelt een beslissende rol in veel keuzes die we maken, maar zelden praten we daar openlijk over. Inkomen is een geprivatiseerd onderwerp geworden, iets ‘voor jezelf’. Toch is geld een bepalend element in veel van onze relatie met anderen.
• Het delen van die individuele overwegingen en ervaringen rond geld kan erg boeiend en soms zelfs heilzaam zijn. Je krijgt zicht op onverwachte overeenkomsten met anderen, maar ook op verrassende verschillen. Het helpt ook vastgeroeste ideeën over geld deconstrueren: het is in zekere zin een politieke daad.

Waartoe?

Zelf vinden we een Money Moment al geslaagd als deelnemers een bijzonder gesprek meegemaakt hebben en naar huis gaan met nieuwe inzichten over hun eigen kijk op geld. Het is dus eerder een losse en informele dialoog dan een gerichte vergadering of brainstorm die mikt op een concrete uitkomst of collectieve beslissing.

Wel kan je specifieke vragen in de groep gooien, zoals: ‘wat zou voor jou nodig zijn om geld te delen met anderen?’ Een Money Moment kan dus ook dienen als een soort steekproef, om informeel ideeën of mogelijkheden af te toetsen voor een bepaald financieel initiatief. Toch blijft een Money Moment op zijn best als het een open karakter behoudt.

Met wie?

Een Money Moment kan je organiseren voor zowel mensen die elkaar al kennen (bv. een groep kunstenaars die samenwerken aan één project), als voor onbekenden – zowel binnen de kunsten als erbuiten. Het belangrijkste is dat deelnemers vooraf weten wat ze mogen verwachten, en bereid zijn om open te praten over hun financiën. Je kan dus zelf je ‘doelgroep’ bepalen: met wie wil je dit gesprek hebben? Een open oproep kan een fijne onverwachte samenstelling geven, terwijl je met directe persoonlijke uitnodigingen specifieke profielen kan samenbrengen. Ook een combinatie is mogelijk. Hou het aantal aanwezigen beperkt tot maximaal tien. Anders verlies je het intieme karakter van een Money Moment en riskeren sommige aanwezigen eerder een zwijgende rol aan te nemen.

Waar?

Best een gezellige en niet te formele omgeving, waar je deelnemers onthaalt in een kring of rond een tafel, met iets te drinken of te eten. De context straalt best iets persoonlijks uit.

Hoelang?

Een Money Moment doe je niet op een uurtje. Voorzie minstens twee uur, en bij tien deelnemers best zelfs meer. Er kan veel loskomen, is onze ervaring. Tijdsdruk werkt beperkend voor het soort open gesprek dat een Money Moment ambieert.

Hoe?

Een aantal aandachtspunten kunnen helpen om voor iedereen een veilige en aangename omgeving te creëren en het gesprek richting te geven:

• Voorzie een gespreksfacilitator: iemand die het gesprek wat structuur geeft, het gesprek aan de gang houdt en toeziet op de gelijke verdeling van de spreektijd.
• In het midden van de kring kan iemand op een flap papier enkele sleuteltermen of -vragen uit het gesprek noteren, als een gezamenlijk referentiepunt voor iedereen.
• Als je dat verslag achteraf ook met anderen wil delen, geef dan meteen duidelijk aan hoe je dat ziet en vraag ieders toestemming. Een minimum lijkt ons om uitspraken te anonimiseren en de betrokkenen de kans te geven om alles vóór publicatie na te lezen. Tijdens het gesprek zelf raden we een audio-opname af: een dictafoon op tafel kan remmend werken.
• Installeer bij aanvang enkele gespreksregels, zoals:
  • Wees graag open over je eigen ervaring en situatie, in plaats van enkel over geld te praten in algemene termen. Persoonlijke insteken verhogen de waarde van dit gesprek. Tegelijk is iedereen vrij om daar voor zichzelf de grenzen van te bepalen.
  • Wat wordt gedeeld tijdens dit gesprek, blijft in deze ruimte. Respecteer wat anderen in vertrouwen delen. Ga het niet tegen anderen doorvertellen.
  • Wees je bewust van de spreekruimte die je inneemt, en laat genoeg ruimte voor anderen. Onderbreek mensen niet.
  • Als je een korte vraag om verheldering wil stellen, kan je daarvoor een simpel teken gebruiken (zoals met je hand een C maken, van ‘clarification’).
  • Eventueel: je kan ook gebruik maken van de andere Occupy-handsignalen.

We stellen een gestructureerd gespreksverloop voor, in een aantal fasen die je vooraf meegeeft:

1. Welkom: De facilitator verwelkomt iedereen: wat is de bedoeling, hoe ziet dit gesprek eruit?
2. Kennismakingsrondje: Iedereen krijgt 2 minuten om zichzelf voor te stellen (bv. naam en professionele bezigheid) en antwoord te geven op een vaste inhoudelijke vraag, zoals: ‘Hoe zou je kort je inkomenssituatie beschrijven?’ of ‘Op een schaal van 1 tot 5, waar plaatst je jezelf qua financiële stabiliteit, en waarom?’
3. Thematische ronde: Iedereen deelt om de beurt op 5 minuten iets over de eigen kijk op geld, om zo boeiend gespreksmateriaal te verzamelen. Dat kan vanuit één of meer vragen:
   1. Wat houdt je de laatste tijd bezig, als het over je financiën gaat?
   2. Waarin verschilt jouw financiële situatie van anderen, denk je?
   3. Wat is jouw kijk op geld, en hoe leef je daarnaar?
   4. Welke gevoelens roept het thema geld bij je op? Hoe verklaar je die?

De gespreksfacilitator ziet erop toe dat er nog geen discussie op gang komt vóór iedereen aan de beurt is geweest, en noteert enkele terugkerende thema’s op de flap.

• Open gesprek: De groep praat open door over enkele terugkerende thema’s uit de vorige twee rondes. De facilitator kan zelf enkele topics op tafel leggen, of de groep vragen: ‘Wat valt jullie op, wat vind je interessant om over door te praten, wat zijn boeiende vragen vanuit het verhaal van anderen?’
• (Optioneel) afsluitend ritueel: Bij Common Income eindigden we elk Money Moment met dezelfde oefening, omdat de deelnemers in feite hadden bijgedragen aan ons onderzoek en we daarvoor ook een budget hadden. Op tafel lag een bedrag in contant geld. We vroegen iedereen: ‘Hoeveel krijg je graag voor je deelname?’ We gaven de keuze tussen 0 €, 35€, 70 € of 105 € (dus 1, 2 of 3 vrijwilligersvergoedingen). Dit slotritueel maakt het voorbije gesprek nog eens heel concreet. Vraag iedereen om eerlijk te zijn. Benadruk dat ze hun keuze niet hoeven te verantwoorden, maar dat wel mogen. Voorzie zo nodig enkele lege formulieren voor een vrijwilligersvergoeding, dan hoef je dat achteraf niet meer met hen te regelen.
• Check-out-rondje: Elke deelnemer deelt in 2 zinnen wat hij/zij/hen van dit Money Moment vond en wat hij/zij/hen eruit meenemen.

Lees hier enkel opmerkelijke quotes uit eerdere Money Moments

Good luck!