Kunst in de publieke ruimte: acht aanbevelingen voor beleid en praktijk

Het traject ‘Pilootprojecten Kunst in Opdracht’ wilde onderzoeken wat kunst in de publieke ruimte kan betekenen in de 21ste eeuw. Aan de hand van vijf concrete realisaties in GentGenkAalstHerzele en Antwerpen werden heel wat inzichten verzameld. Bovendien werd er sterk ingezet op kennisdeling tussen de verschillende kunstprojecten onderling.

Het vierjarige leertraject krijgt nu een neerslag in de publicatie ‘Naar een stimulerend kunstopdrachtenbeleid voor de publieke ruimte in Vlaanderen: 8 aanbevelingen voor beleid en praktijk’. Deze aanbevelingen kunnen zowel op Vlaams als op lokaal niveau op korte en lange termijn leiden tot concrete acties voor en door beleid en praktijk. 

We lijsten de acht aanbevelingen hieronder kort op. Lees de uitgebreide versies in de publicatie die je hier kan downloaden

Aanbevelingen voor het beleid

  1. Erken de waarde van kunst voor de leefomgeving in Vlaanderen
  2. Stimuleer bij opdrachtgevers het out of the box denken en multidisciplinair samenwerken rond maatschappelijke kwesties in het openbaar domein
  3. Zet in op het delen en uitwisselen van kennis over kunst in opdracht in de publieke ruimte via (inter)nationale en beleidsdomeinoverschrijdende samenwerkingen en het faciliteren van een kennisnetwerk
  4. Investeer in beleidsinstrumenten ter ondersteuning van een sterk professioneel kader voor kunst in opdracht in de publieke ruimte

Aanbevelingen voor de praktijk

  1. Erken de complexiteit van (kunst in) de publieke ruimte
  2. Maatwerk en verantwoordelijkheid als sleutels voor een geslaagde kunstopdracht
  3. Zet in op de potentie van kunst en kunstenaars in een opdrachtcontext op basis van een duidelijke motivatie
  4. Schakel expertise in en bewaar de regie over het samenspel van diverse rollen

Pilootproject Kunst in Opdracht Aalst, opbouw Dwarsligger (c) Kwinten Callens

Pilootproject Kunst in Opdracht in Gent, Stijn Van Dorpe (c) Tomas Uyttendaele

Wat vooraf ging

In 2014 lanceerde de Vlaamse overheid een oproep voor Pilootprojecten Kunst in Opdracht: opdrachtgevers en kunstenaars werden uitgedaagd om nieuwe, eigentijdse pistes te ontwikkelen rond kunst voor de publieke ruimte.

Vijf opdrachtgevers gingen het engagement aan om zowel hun eigen positie en motivatie als de context waarin ze hun opdracht wilden realiseren grondig te analyseren en te bevragen. Ze kregen daarbij professionele ondersteuning door experten en bemiddelaars. Bovendien werden alle stappen in het realisatieproces gedocumenteerd en gedeeld om kennis op te bouwen bij alle betrokken actoren.

Bij de keuze van de kunstenaars toonden de opdrachtgevers aandacht voor de complexiteit van de publieke ruimte, voor de vele maatschappelijke kwesties die er samenkomen en voor de diversiteit aan hedendaagse kunstvormen.

Lees meer over de Pilootprojecten Kunst in Opdracht.